LE CORBUSIER
-VILA SABOYA
CATALOGACIÓN
Vivenda unifamiliar nas aforas de París, realizada por Le Corbusier entre 1921 e1931. Construída en formigón, emprega ademais ferro nos pasamáns e aceiro para as fiestras. As paredes revístense de xeso branco.
Pertence á arquitectura funcionalista racionalista dentro do denominado Movemento Moderno, é dicir que renunciando ó eclecticismo se rompe coa tradición, e co máis inmediato Modernismo, para optar por formas de vangarda.
Pertence á arquitectura funcionalista racionalista dentro do denominado Movemento Moderno, é dicir que renunciando ó eclecticismo se rompe coa tradición, e co máis inmediato Modernismo, para optar por formas de vangarda.
Le Corbusier (Charles Édouard Jeanneret-Gris), nado en Suíza pero nacionalizado en Francia, é a figura máis popular e influínte da arquitectura contemporánea. Arquitecto, urbanista e escritor, defendeu a necesidade de adaptar a construción ás necesidades do momento, para o que non era suficiente unha modificación formal senón que era preciso racionalizar e estandarizar a arquitectura como se dunha fabricación industrial se tratase. Segundo escribe no seu libro Cara a unha arquitectura, as vivendas han ser máquinas para vivir, realizadas en serie e cunha grande economía de espazo. O modelo válido tanto para vivendas individuais como para bloques fundaméntanse en formas xeométricas puras (rectángulo, cilindro e cubo), volcado ó interior, sen elementos decorativos engadidos e con medidas a escala humana para o que se serviu dun sistema de proporcións propio, o Modulor de proporción áurea.
Na súa etapa final e desde unha visión máis humanista desenvolve unha arquitectura con maior valor estético, de xeito que, sen abandonar o funcionalismo, separase dos preceptos racionalistas. Serve de exemplo a capela de Notre Dame du Haut en Ronchamp.
CONTEXTO
A semente do Movemento Moderno ten a súa orixe na arquitectura norteamericana de finais do século XIX, concretamente coa Escola de Chicago creadora dunha nova tipoloxía, os rañaceos construídos baixo o espírito utilitario: a forma segue a función.
O triunfo produciuse na década dos anos 20 por medio de tres grandes arquitectos: Gropius, Le Corbusier e Mies van der Rohe. Teñen en común o constante afán de descubrir e explorar novas vías, servirse de todo tipo de materiais (formigón armado, aceiro), aplicar a creatividade e a experimentación superando as formulacións clásicas e historicistas. Será sempre unha arquitectura funcional na que prima a habitabilidade fronte á ornamentación. Non significa que non se procure a harmonía. A beleza estará na súa correcta distribución interior, nunha luz convenientemente tamizada, na súa integración no entorno, no benestar térmico e acústico, ...
Pódense diferenciar dúas tendencias: o Racionalismo (Le Corbusier) e o Organicismo (Lloyd Wright). O primeiro fundamentase no emprego de volumes elementais (cubo, cilindro, cono e esfera) dominando a lóxica construtiva. O segundo, cando os totalitarismos e a Segunda Guerra Mundial detiveron a actividade construtiva, desenvolvese nos Estados Unidos. En resposta á frialdade racionalista, recupera o valor emocional, insiste na adaptación á natureza, defende a harmonía entre as partes e co todo, procura formas escultóricas, máis libres e intuitivas.
ANÁLISE
Estamos diante dun edificio prismático, obra exemplifica á perfección os cinco puntos nos que o arquitecto resumiu a súa linguaxe construtiva: | Neste caso columnas de formigón armado, distribuídas regularmente, que, como se dun palafito se tratara, illan o edificio do chan e conseguen unha superficie totalmente nivelada. Constitúen o esqueleto da construción sen necesidade de muros de carga Ó ser exentos facilitan o percorrido ó redor A planta baixa do garaxe queda aberta á natureza |
 | Con esa armazón, na que tamén se integra a escaleira, é posible dividir cada planta de xeito diferenciado Os tabiques, planos ou curvos, permiten a distribución que guste o usuario creando espazos funcionais Fronte ó dominio de liñas rectas, a planta baixa está deseñada en curva, en forma de U, con parede de vidro, unha novidade de futuras consecuencias,o muro cortina. Aquí encóntrase o garaxe para tres coches (xiro calculado para os grandes automóbiles da época), as dependencias do servizo e o acceso á planta superior ben pola rampla ou pola escaleira de caracol A planta superior organízase ó redor dunha terraza á que dan todas as dependencias: salóns, habitacións, cociña |
 | A fachada resulta unha estrutura libre, a inexistencia de muros sustentantes permite abrir vanos en calquera lugar segundo as necesidades dos espazos internos A planta alta avanza dobre os pilotes cos seus muros como se dun lenzo superposto se tratase Non hai parte anterior e posterior, a casa está aberta por todas partes |
 |
Fiestras apaisadas, van dun pilote a outro, e con sistema de corredoira, invención súa Van en disposición continua ó longo de todo o perímetro da edificación o que facilita a iluminación do interior e favorece a visión panorámica dunha paisaxe enmarcada |
 |
As cubertas planas permiten desfrutar do aire libre cun xardín -natureza domesticada- e un solario |
Combina escaleira de caracol e rampla, a escaleira ata o primeiro piso e a rampla dividida en dous tramos: parte interior desde o baixo ó primeiro, e parte aberta desde este nivel ata a terraza. A continuidade da rampla interpretáa como un paseo arquitectónico.
A vivenda sitúase no medio do espazo natural sen verse por el afectada nin tampouco modificalo, é o espazo continuo que Le Corbusier propugna.
Vivenda de luxo, os seus donos deixaron de habitala porque había moitas goteiras. Tras tempo abandonada e a piques de ser demolida, foi declarada monumento histórico.
Created with Admarket's flickrSLiDR.
Ver moitas máis imaxes, tanto do interior como do exterior
Levántase sobre un zócolo rectangular de mármore travertino ó que se accede por unhas pequenas escaleiras nun dos lados maiores. Este acceso nos leva directamente a un patio de recepción, debemos cirar 180º para acceder ó pavillón mesmo.
Non debemos deixar de citar a influencia que a arquitectura tradicional xaponesa ten nesta obra. As vivendas xaponesas cós seus espazos abertos sen elemento estruturais que compartimenten o interior, o cal se atopa dividido por paneis móbiles e que establece un contacto visual có exterior, outro elemento que tamén atopamos no pavillón de Barcelona. Tamén o arquitecto participou no deseño do mobiliario, quedando para a posteridade a "cadeira Barcelona" realizada en aciro e coiro.
Ollade este vídeo para entender mellor ea obra. E se quixerades unha visión máis ampla tedes estoutro vídeo...
MIES VAN DER ROHE
-PAVILLÓN DE ALEMAÑA EN BARCELONA
CATALOGACIÓN
Estamos diante do famoso pabellón alemán para a Exposición Universal de Barcelona de 1929. O seu autor, Mies van der Rohe xa era daquela unha figura senlleira da arquitectura alamana e un dos máximos expoñentes do que se coñece como o Movemento Moderno, encabezado por Le Corbusier. A obra deseñada por el coa colaboración da arquitecta alamana Lilly Reich vai a ser realizada en menos duna ano.
Este edificio pretende amosar unha nova idea de Alemaña, unha Alemaña democrática e progresista ben diferente da vella Alemaña que provocou e perdeu a 1ª Guerra Mundial. A claridade e simplicidade da construción será u elemento clave para reafirmar esa visión desta nova Alemaña.
En vez de ocupar unha zona central no recinto da exposición de Barcelona Van der Rohe escolleu un rincón illado e tranquilo onde situar o seu edificio e así o concibiu como un recuncho onde descansar e recuperar forzas para os visitantes á esgotadora Exposición,. Este edificio ademais tiña como única razón de ser facer algunhas recepcións e outros actos conmemorativos e polo tanto o arquitecto puido xogar con total liberdade para o seu deseño.
Rematada a exposición universal a obra foi demolida pero nos anos 80 unha serie de arquitectos cataláns acometeron a reconstrución do edificio baseándose dun xeito fiel nos planos e nas fotos do pabellón orixinal, e así hoxe a obra é enteiramente visitable en Barcelona.
CONTEXTO
(...)
ANÁLISE
Nesta obra Van der Rohe vai a expoñer de xeito radical algunhas das bases en que se asenta o Movemento Moderno como vai ser a planta libre levada aquí esta idea ata o extremo, o uso dos novos materiais prescindindo do adorno non necesario ou o sostén da cuberta (e do edificio) sobre pilotes.
Sobre esa plataforma elevada encontramos dous espazos edificados -principal e auxiliar ou de servizo- de cubertas planas moi voadas, conectadas por un muro; o patio cun gran estanque e un pequeno xardín traseiro.
No conxunto prima mo desenvolvemento horizontal de liñas rectas que se cruzan ortogonalmente entre si: muro-muro, muro-cubertas.
As dúas edificacións constrúense por medio dunha estrutura metálica e de formigón armado, tan só o pavillón precisa soportes interiores: oito lixeiros piares cruciformes de aceiro cromado. Ó soster estas columnas o peso da cuberta, todo o resto do edificio é absolutamente libre dende os seus peches ata a distribución interior.
Recubrése o exterior de grandes vidros a modo de pel sobres os osos da estrutura, que difuminan a diferencia interior-exterios.
Así Mies Van der Rohe concibe o espazo como único, unha planta libre absolutamente fluída e dinámica. O único artellamento interno ven dado por tres grandes bloques exentos de mármore e ónix amarelo dispostos en forma ortogonal, e que marcan certo ritmo no edificio pero que non condicionan o espazo.
Todo é distinto respecto da arquitectura tradicional. As portas non son portas e os muros non son muros, polo menos como se fixera ata ese momento. No lugar dunha xustaposición de espazos que acaban por configurar unha construccion clásica, aquí encontramos un único espazo libre. Este é o gran valor deste edificio que en 1929 asombrou ó mundo e que foi tantas veces imitado na arquitectura contemporánea.
Na parate posteior, atópase outro patio cun estanque de máis reducidas dimensións pechado por tres dos seus lados por bloques de mármore de Tinos, onde se tiña situada unha estatua de Georges Kolbe, “A mañá”.
Quédanos por describir o enorme bloque de mármore travertino que pecha o gran estanque acompañado dun banco corrido do mesmo material que comunica visualmente coa escultura do estanque pequeno.
Como vimos os materiais empregados nos falan da modernidade da arquitectura: aceiro, vidro e tres variedades de mármores e ónix. As paredes exteriores desaparecen e tan só hai unhas enormes galerías de vidor entre as que se disimulan as portas. O teito pola súa banda é de formigón e voa dun xeito considerable por fora do edificio.
Pero o gran valor do edificio será o uso do espacio libre no interior, na que o xogo de planos superpostos sen elementos estruturais acompañado do contraste das cores e texturas dos materiais e coa transparencia e os refleixos da auga, do vidro e do mármore puído, crearon unha experiencia absolutamente inigualable.
Ollade este vídeo para entender mellor ea obra. E se quixerades unha visión máis ampla tedes estoutro vídeo...
-EDIFICIO SEAGRAM
CATALOGACIÓN
O edificio Seagram é un elegante rañaceos deseñado por Mies Van der Rohe en colaboración con Phillip Johnson, cuxo destino era un edificio de oficinas no centro de New York. Foi construído entre 1958 e 1959 e é a obra cume do chamado estilo internacional que é a culminación do que denominamos o Movemento Moderno. Nesta obra Mies van der Rohe levará ó extremo a pureza e simplicidade de formas sen ningunha concesión decorativa que caracteriza a súa obra. Converteuse en modelo para outros moitos rañaceos.CONTEXTO
(...)ANÁLISE
O primeiro elemento a destacar desta obra foi a sorprendente decisión de Mies van der Rohe de retirar o edificio da liña da rúa, creando unha gran praza. Sorprendente porque nunha cidade como New York onde o solo é tan escaso parece estraño renunciar a todo ese espacio edificable. O arquitecto explicou que esta disposición permitía unha mellor visión do edificio, a cal era deficiente na maior parte dos rañaceos neoiorquinos. Así a praza se converteu nunha especie de adro ou recinto diante do edificio, o cal non fará máis que potencialo.
A conexión coa praza prosegue no mesmo edificio que se abre a esta cun alto vestíbulo aberto que parece prolongala. Este espacio ademais está sostido sobre pilotes e para entrar nel hai que atravesar dous grandes piares a modo de entrada procesional. A praza completáse con dous grandes estanques rectangulares e pouco profundos a cada lado da praza.
Se observamos o edificio na distancia podemos ver que o edificio ten a forma dunha gran columna clásica, coa basa (o vestíbulo sobre pilotes), o fuste (o bloque de oficinas do edificio) e cun capitel coroándoo (o corpo de tres alturas que remata o edificio).
Todo o perímetro exterior de abaico ata arriba, deixa á vista a estrutura do edificio, aínda que non cós verdadeiros elementos estruturais, senón cunha “pel” de bronce que exterioriza esa estrutura interna. Así se soldaron nos marcos das fiestras elementos verticais que ó tempo que reforzaban a fachada potenciaban a verticalidade do edificio. Hai que indicar que segundo a lexislación americana antiincendios os revestimentos exteriores do edificio tiñan que ser metálicos o que se corresponde coa estrutura interna do edificio de tal maneira que temos unha reprodución no exterior do interior do edificio.
De novo no interior do edificio temos a característica distribución libre e flexible marca das arquitecturas do Movemento Moderno. Este interior recibe unha enorme cantidade de luz polos grandes ventanais da fachada. O vidro topacio de cor gris destos ventanais limitaba a entrada desta luz para que non fose excesiva. outra forma de controlar esta entrada de luz era mediante persianas venecianas ás que só se lles permite estar en tres posicións, para evitar que a fachada do edificio perdera harmonía se cada persiana estivese a unha altura libre.
En canto ós materiais empregados de novo asistimos á presencia do aceiro e do vidro(xunto có formigón) como elementos máis destacados.
FRANK LLOYD WRIGHT
CASA DA FERVENZA (Casa Kaufmann)
CATALOGACIÓN
Vivenda unifamiliar da familia Kaufmam no estado de Pensilvania nos Estados Unidos, realizada por Lloyd Wright entre 1936 e1939.
Pertence á arquitectura funcionalista organicista dentro do denominado Movemento Moderno, é dicir que renunciando ó eclecticismo se rompe coa tradición para optar por formas de vangarda.
Nos Estados Unidos estaba a seguirse a tradición da escola Chicago, centrada na construción de edificios colectivos, os rañaceos. Sen embargo Wright, enormemente individualista e independente, traballa en vivendas unifamiliares seguindo a concepción organicista da arquitectura que basicamente consiste en integrar nunha edificación os factores ambientais do lugar. Dito doutro xeito, o arquitecto trataba de integrar en harmonía coa natureza o proceso tecnolóxico, o mundo das máquinas e o desenvolvemento urbano. Subxace tamén na súa obra a influencia xaponesa pois era un grande admirador da arte oriental e apaixonado coleccionista de estampas xaponesas.A vivenda de tres plantas constrúese sobre un terreo rochoso e mesmo encima da fervenza (o seu son se pode oír desde calquera estancia), no medio do frondoso arboredo.
CONTEXTO
...........ANÁLISE
Emprega na construción materiais variados, uns tomados da natureza como a madeira e a pedra, e outros procedentes da tecnoloxía moderna, como o formigón armado, o ferro, o aluminio e o vidro. Con eles intégranse os elementos naturais: as rochas, a auga e a vexetación.
Tras cruzar unha pequena ponte e unha pérgola de formigón entre a casa e a montaña, un camiño semicircular cuberto une a casa coa vivenda de invitados, que se atopa un chisco máis arriba na montaña.
Tras cruzar unha pequena ponte e unha pérgola de formigón entre a casa e a montaña, un camiño semicircular cuberto une a casa coa vivenda de invitados, que se atopa un chisco máis arriba na montaña.
Composta a base de rectángulos que dan lugar ás diferentes pezas de tamaños e materiais variados, nunha linguaxe de dominio de planos rectos, consta de tres plantas graduadas e deseñadas de xeito diferenciado segundo a súa función, son plantas libres porque do mesmo modo que na Casa Saboya non hai muros de carga. Apoia directamente na rocha e sobre macizos soportes trapezoidais no caso dos beiris.
A planta inferior organízase a redor dunha sala cunha cheminea que destaca por riba da cuberta nun marcado eixo vertical de pedra sen desbastar. Esa gran sala ábrese ó exterior en todas direccións e con saída a dúas terrazas, unha sobre a mesma fervenza e outra mirando augas arriba. Son terrazas de enorme beiril, toda unha audacia técnica posible grazas ó formigón armado. Desde este espectacular salón xerase toda a construción en expansión centrífuga, crece de dentro a fora, pódese modificar e ampliar a medida das necesidades dos seus habitantes (de feito fixéronse ampliacións).
Na planta superior cada unha das habitacións ten a súa propia terraza disposta nun xiro de 90º sobre a inferior, sobresae menos que ela para non impedir a entrada da luz. Na terceira planta, o estudio e a galería teñen acceso a outra terraza máis.
A continuidade do espazo está claramente resolta xa que nunca chega a construír unha caixa ó modo racionalista, incluso os ángulos interiores van disimulados polos vidros a fin de evitar a sensación de recinto pechado. Crea así sensación de total continuidade entre interior e exterior, pola contra ambos espazos quedan fundidos nunha visión única.
Diferencia os elementos verticais dos horizontais servíndose de materiais diferenciados, así nos primeiros emprega pedra natural do entorno sen enrasar e nos segundos o formigón pintado en cor crema. Se os elementos verticais co gran eixe da cheminea outorgan á edificación un carácter escultórico, as formas horizontais de bordes redondeados suavizan o conxunto.
A carpintería externa das continuas fiestras en aluminio de cor vermella introducen variedade entre o marrón da pedra e o crema do formigón. Nos interiores a carpintería emprega madeira de nogueira e o chan a mesma pedra dos muros.
En conxunto resulta salientable a liberdade espacial coa expresividade das voadas terrazas, o xogo de materiais tanto en textura coma en cor, e sobre todo a inserción escenográfica no medio da natureza de tal modo que as rochas, a auga e a vexetación se funden coa arquitectura organicamente.
A casa da fervenza abriu un novo capítulo na arquitectura americana, para algúns ven ser unha das grandes criticas do movemento moderno e unha obra mestra.
Os custos de construción foron moi elevados, o que fixo que a arquitectura orgánica quedara restrinxida ás posibilidades dunha pequena elite. Foi cedida polo seu dono á Western Pennsylvania Conservancy, sociedade dedicada á conservación do patrimonio ambiental, quen segue a ser a encargada da súa conservación, convertida agora nun museo onde a obra exposta é a propia casa e mailo entorno que a rodea.
Diferencia os elementos verticais dos horizontais servíndose de materiais diferenciados, así nos primeiros emprega pedra natural do entorno sen enrasar e nos segundos o formigón pintado en cor crema. Se os elementos verticais co gran eixe da cheminea outorgan á edificación un carácter escultórico, as formas horizontais de bordes redondeados suavizan o conxunto.
A carpintería externa das continuas fiestras en aluminio de cor vermella introducen variedade entre o marrón da pedra e o crema do formigón. Nos interiores a carpintería emprega madeira de nogueira e o chan a mesma pedra dos muros.
En conxunto resulta salientable a liberdade espacial coa expresividade das voadas terrazas, o xogo de materiais tanto en textura coma en cor, e sobre todo a inserción escenográfica no medio da natureza de tal modo que as rochas, a auga e a vexetación se funden coa arquitectura organicamente.
A casa da fervenza abriu un novo capítulo na arquitectura americana, para algúns ven ser unha das grandes criticas do movemento moderno e unha obra mestra.
Os custos de construción foron moi elevados, o que fixo que a arquitectura orgánica quedara restrinxida ás posibilidades dunha pequena elite. Foi cedida polo seu dono á Western Pennsylvania Conservancy, sociedade dedicada á conservación do patrimonio ambiental, quen segue a ser a encargada da súa conservación, convertida agora nun museo onde a obra exposta é a propia casa e mailo entorno que a rodea.
MUSEO GUGENHEIM (Nova York)
CATALOGACIÓN
Foi deseñado e construído por Frank Lloyd Wright entre 1943 e 1959, sendo rematada a súa construción seis meses despois do falecemento do xenial arquitecto. É a súa última obra e unha das máis populares, sendo evidentes os trazos organicistas do seu deseño e máis se o comparamos có modelo cartesiano da cidade de New York onde se atopa. Foi concibido como un espazo museístico especial xa que o autor prescindirá das tradicionais salas de exposición, consistindo o museo nunha única rampa que servirá tamén de espazo expositivo, o que trouxo moitos problemas, debido a que os cadros se tiñan que expoñer torcidos (rampla) e nunhas paredes curvas. Isto lle trouxo serias críticas por parte dos artistas que nel ían expoñer.
A construción se demorou durante eses 16 anos debido a problemas có concello de New York, por exemplo con respecto á altura e estrutura desa cúpula que finalmente tivo que ser modificada.
CONTEXTO
(...)ANÁLISE
O edificio é en esencia unha gran rampla circular que trepa arredor dun patio de formigón e que remata nunha gran cúpula de cristal, como se dun moderno Panteón se tratase.
O exterior do Museo Guggenheim é un cilindro branco de formigón reforzado que parece xirar cara o ceo como nun gran remuíño. É como unha grande estrutura escultórica.
No interior como xa explicamos Wright deseña un espazo novo e orixinal para un Museo. Prescinde voluntariamente dos espazos-caixa tradicionais para crear un fluxo continuo de espazos mediante esa gran rampla que nunha enorme espiral ascende ata a cúpula.
A idea de Wright era que o espectador subise ata a última planta en ascensor e que logo fixera o percorrido descendendo ata a planta baixa, aínda que hoxe non se respecte este plan inicial e a exposición comece dende o nivel inferior. Para o arquitecto así se evitaba o percorrido por salas labirínticas que ademais debían ser “desandadas” para saír do edificio. A vantaxe do novo edificio era obvio. Un único percorrido en descenso sería moito máis agradable para o visitante.
Entrando no edificio nos atoparíamos nun espazo central aberto de máis de 28 metros de altura que remata nunha gran cúpula de cristal. Rodeándoa habería unha gran rampla duns 500 m de lonxitude en 6 plantas que nos levarían ata a última planta.
O espazo expositivo da rampla plantexou problemas xa durante a construción e así un colectivo importante de artistas protestou sobre a colocación dos cadros nunhas paredes cóncavas, inclinadas e curvadas. Wright se defendeu aducindo que a colocación dos cadros na rampla tiña un obxectivo que era dispoñelos en perspectiva e cunha boa iluminación, o cal melloraría a súa visión.
Un último problema que plantexa o edificio para algúns autores é a competencia entre o edificio e as obras que conteñen.
Posteriormente se construíu unha gran torre rectangular en calcaria branca na que se fixeron salas de exposición máis acordes coa súa función.
Unha homenaxe a Wright nesta canción: So Long
Unha homenaxe a Wright nesta canción: So Long
