A mans cheas

Fai máis de 30.000 anos naceueu a escultura e as primeiras pinturas rupestres, entre elas as mans sexan pintadas en positivo estampando a man coloreada sobre as paredes ou en negativo soprando a cor sobre a man apoiada na parede húmida. Son mans reais, unha marca persoal imaxe de si mesmo.

O longo percorrido da representación da man irá tomando significacións ben variadas ata chegar a conformar normas iconográficas que o iniciado comprende. Por exemplo os mudras budistas

vitarka mudra= ensinanza, razoamento

mudra abhaya =protección, ausencia de medo

bhumisparsha mudra= renuncia aos praceres terreais

anjali mudra =saúdo, oración

As coidadas e expresivas mans son unha boa mostra artística da escultura

Pasando á pintura, observemos as deliciosas mans das pinturas parietais e relevos do Antigo Exipto e a súa expresividade.

>

Mans que tocan e chascan os dedos seguindo o ritmo	Choradeiras	Xogo	Protección
Escritura	En alabanza	Ofrecendo alimento	Unión

Sinxelas e ben definidas pola liña, as mans da cerámica grega: tanxer o ailós, carreira de atletas, lanzamento de disco, xogo, reflexión, explicacion. O xesto, usual e cotián, nas súas diferenciadas formas subliña a acción de forma realista, de cara a o obxectivo pictórico: a mímese. Prescinde da emoción a prol da claridade narrativa. A expresividade será máis significativa e simbólica nos relevos e moi especialmente nas lápidas funerarias.

O cristianismo cargará as mans de significación simbólica ata convertelas nunha forma ritualista que serva ao adoutrinamento dos fieis. Acaba sendo imaxes ben recoñecibles que encontramos en certos modelos iconográficos: Pantocrátor, Maiestas Domini, Salvator Mundi, Creación, Xuízo Final ..

MANS DE DEUS

• Dextera Domini coa significación da intervención divina (Tahull, San Isidoro de León)

• A man que bendice (Memling, O Greco) e a man que mostra o Libro da Vida (Tahull)

OUTROS XESTOS
A oración (Van Eyck), a obediencia (Fra Angelico), a dor (Van der Weyden), o rexeitamento (Miguel Anxo)

Ao longo da historia da arte, as mans falan coa linguaxe de cada artista. Algunhas son ben características e recoñecibles. 

Revisamos as de tres pintores.

Carlo CRIVELLI

Quattrocento- Italia

Madonna

Pietá

Santiago

San Xoán Exanxelista

María Magdalena

Pietá

Madonna

Sandro BOTTICELLI

Quattrocento- Italia

Nacemento de Venus

Retrato dun home

Varón de Dores

Madonna Magnificat

Nacemento da primavera

Palas e centauro

Venus

Egon SCHIELE

Expresionismo austríaco, s. XX

A comunicación non verbal resulta tan relevante como a verbal, e precisamente a pintura ou a escultura han servirse da primeira para facer lexible a imaxe. Esa linguaxe visual apoiase na disposición corporal, na expresión do rostro, na mirada e no xesto. 

A linguaxe da man, seguramente o órgano corporal máis expresivo, resulta fundamental para amosar sentimentos, comunicar ideas, transmitir emocións. 

A man é "a parte visible do cerebro" afirmaba Kant 

Por outra banda, Focillon escribiu que as mans 

están dotadas dun xenio enérxico e libre, dunha fisionomía -rostros sen ollos e sen voz, pero que ven e falan 

Cinguíndonos ao noso ámbito cultural, recoñecemos certos significados porque o xesto xa está codificado. Por exemplo 

man aberta pegada ao peito = afirmación, protección,  agradecemento

man en puño cara a fóra = ira, ataque 

man suxeitando a cabeza = reflexión, fatiga 

índice levantado = advertencia

O artista comunica tamén a través da man neses xestos coñecidos que facilmente interpretamos

MANS QUE EXPLICAN

MANS QUE ORDENAN, QUE SINALAN

MANS QUE FAN MÚSICA

MANS QUE ESCRIBEN

PINCEL EN MAN

MANS QUE PREGAN

MANS NA LECTURA

MANS EN REPOSO

MAN PARA UN CIGARRO

MANS QUE ACOLLEN

MANS QUE TRABALLAN

PENSAR, XOGAR, ENGANAR ..

¡Cantos estudios previos hai detrás! Reposemos esas cansadas mans con esta delicada man en reposo de Singer Sargent no retrato de Édouard e Marie-Louise Pailleron